Kiedy zbiór słonecznika?
W tym sezonie zasiano ponad 70 tys. ha słonecznika. Zbliża się termin zbioru wcześniejszych odmian, który zazwyczaj przypada na przełomie września i października. Późniejsze odmiany są w fazie BBCH 89 (BBCH 81–89 faza dojrzewania owoców) niełupki stanowią 85% s.m. koszyczka, a otaczające koszyczek zielone dotychczas przylistki stają się brązowe. Wcześniejsze natomiast weszły w fazę 91–99, tj. starzenie i zamieranie. W BBCH 92 niełupki stanowią ponad 90% s.m. kwiatostanu. W BBCH 97 roślina zamiera i usycha. BBCH 99 to okres spoczynku niełupek. Słonecznik najlepiej byłoby zbierać, gdy niełupki mają wilgotność ok. 9–10%, co nie zawsze jest możliwe i dlatego zazwyczaj do zbioru przystępuje się w momencie, gdy ich wilgotność spadnie poniżej 20%. Optymalny termin zbioru przypada, kiedy całe rośliny zasychają, resztki kwiatostanów samoczynnie opadają, a gąbczaste tzw. dno kwiatostanu nie ma już turgoru.
Jest kilka modeli przystawek do zbioru słonecznika. Ich zaletą w porównaniu z kukurydzianymi jest mniejsza masa i możliwość większej szerokości roboczej. Słonecznik można także zbierać przystawką do zbioru kukurydzy, ale trzeba ją zaadaptować i wyposażyć w specjalny łańcuch, prowadnicę i nóż. Alternatywą jest tradycyjny heder zbożowy. W tym wypadku trzeba jednak pamiętać, żeby zdjąć lub owinąć zęby motowidła, gdyż bez tego nabijałyby się na nie koszyczki i młóciły w powietrzu. Dobrze też zastosować stół do zbioru rzepaku. Plony słonecznik w warunkach naszego kraju w praktyce wahają się od 2 t/ha do 3,5-4 t/ha.
Planując zasiewy na przyszły rok warto pamiętać, że słonecznik w płodozmianie można traktować, jak jarą alternatywę dla rzepaku ozimego, ale o nieco mniejszych wymaganiach pod względem nawożenia oraz wody. Potrzeby pokarmowe słonecznika przy plonie 3 t/ha słonecznika na azot wynoszą ok. 170 kg/ha N, a przy 4 t/ha jest to ok. 240 kg/ha N – w zależności od przedplonu i jakości stanowiska dawka azotu mineralnego może wynosić od 30–40 kg/ha do 60–70 kg/ha. Słonecznik pobiera bardzo dużo potasu – na 3 t/ha plonu potrzeba ok. 300 kg K2O. Przy niskiej zasobności gleby w ten składnik, konieczne jest wysokie nawożenie. Fosfor ma korzystny wpływ na zawartość oleju w nasionach. Jego całkowite pobranie przy plonie 30 dt/ha wynosi ok. 95 kg/ha P2O5, a przy 40 dt/ha jest to ok. 125kg/ha P2O5. Fosfor należy podać przed siewem lub jako nawożenie zlokalizowane pod korzeń.
Podobnie jak w rzepaku trzeba także pamiętać o siarce i magnezie. Na każdą 1 tonę plonu słonecznika, należy zakładać ok. 3 kg siarki. W przypadku magnezu, jego całkowite pobranie wynosi od 25 (30 dt/ha) do 40 kg/ha (40 dt/ha).
