Słoneczna alternatywa rzepaku
W tym roku ogromnym zainteresowaniem cieszy się słonecznik. Kończą się jego siewy, które zostały opóźnione, podobnie jak kukurydzy, przez chłodną wiosnę. Jest stabilną uprawą jarą w rejonach suchych, a także w suchych latach. Należy go traktować podobnie jak rzepak w płodozmianie. Możliwe jest wprowadzenie słonecznika do płodozmianu, w którym już jest rzepak, ale w uprawie między nimi powinny minimum 2 lata przerwy. Dobrze komponuje się także z kukurydzą czy burakami cukrowymi w płodozmianie.
Słonecznik ma silnie rozwinięty system korzeniowy i głęboko sięgający korzeń palowy – nawet do 4–5 m. Dzięki temu m.in. ma lepsze zdolności pobierania składników pokarmowych. Co ważne, ma mniejsze wymagania pod względem azotu niż rzepak.
Termin siewu słonecznika powinien przypadać w kwietniu, a najlepiej zaplanować go przed siewem kukurydzy. Wcześniejszy siew przekłada się na wcześniejsze dojrzewanie. Słonecznik dobrze radzi sobie z wiosennymi przymrozkami – wschodzące rośliny tolerują do –5°C. Optymalna temperatura gleby do siewu na głębokości 5 cm powinna wynosić powyżej 8°C. Sieje się go punktowo w rozstawie od 45 cm do 75 cm – najczęściej wykorzystuje się do tego siewniki kukurydziane (wystarczy wymienić tarcze).
Przy plonie 3 t/ha słonecznika zapotrzebowanie na azot wynosi ok. 170 kg/ha N, a przy 4 t/ha jest to ok. 240 kg/ha N – w zależności od przedplonu i jakości stanowiska dawka azotu mineralnego może wynosić od 30–40) kg/ha do 60–70 kg/ha. Całość należy podać przed siewem. Słonecznik pobiera bardzo dużo potasu – na 3 t/ha plonu potrzeba ok. 300 kg K2O. Przy niskiej zasobności gleby w ten składnik, konieczne jest wysokie nawożenie.
Fosfor ma korzystny wpływ na zawartość oleju w nasionach. Jego całkowite pobranie przy plonie 30 dt/ha wynosi ok. 95 kg/ha P2O5, a przy 40 dt/ha jest to ok. 125kg/ha P2O5. Fosfor należy podać przed siewem lub jako nawożenie zlokalizowane pod korzeń.
Podobnie jak w rzepaku trzeba także pamiętać o siarce i magnezie. Na każdą 1 tonę plonu słonecznika, należy zakładać ok. 3 kg siarki. W przypadku magnezu, jego całkowite pobranie wynosi od 25 (30 dt/ha) do 40 kg/ha (40 dt/ha). Z mikroelementów dla słonecznik najważniejsze są bor i mangan oraz cynk i miedź.
