Żniwa nabrały rozpędu – zbadaj glebę i ureguluj odczyn
Żniwa nareszcie ruszyły z kopyta. Mokry lipiec i początek sierpnia uniemożliwiały praktycznie wjazd w pole i zbiór rzepaku oraz zbóż. Plony i parametry pszenicy są zadowalające, a niekiedy nawet bardziej niż zadowalające. Plony sięgają 8-10 t/ha, a nawet ponad 10 t/ha w zależności od przedplonu i przebiegu wegetacji, również parametry jakościowe mimo deszczowej pogody są zadowalające, masa hektolitra 76-78 kg/hL, białko 13-14%, w zależności od przedplonu i agrotechniki oraz stanowiska.
Coraz więcej ściernisk jest już zerwanych. W wielu miejscach słoma jest zbierana z pola. Dobrze, jeśli wraca ona z powrotem w postaci obornika. Pod względem nawozowym można założyć, uśredniając, że w 5 t słomy zbóż ozimych znajduje się średnio 30 kg azotu, 12 kg fosforu (P2O5), 62 kg potasu (K2O), 17 kg wapnia (CaO), 7 kg magnezu (MgO) oraz mikroelementy. Natomiast największą zawartością składników pokarmowych charakteryzuje się słoma rzepakowa, zwłaszcza potasu i wapnia. W 5 tonach słomy rzepaku znajduje się ok. 35 kg azotu, 15 kg fosforu (P2O5), 104 kg potasu (K2O), 112 kg wapnia (CaO), 11 kg magnezu (MgO) oraz mikroelementy.
Warto pamiętać, że słoma to także jedno ze źródeł materii organicznej, która jest niezbędna do budowania próchnicy glebowej. Ona stanowi bufor w glebie, w którym gromadzone są składniki pokarmowe, a także magazynowana jest woda. Niestety, wiele naszych gleb zawiera zdecydowanie poniżej 2% próchnicy, średnio ok. 1,6%. To zbyt mało, aby budować długofalowo żyzność gleby. Dokładając do tego fakt, że większość gleb w naszym kraju (ok. 60%) ma kwaśny odczyn, pogłębia problemy z odpornością roślin na suszę.
Podwyższenie zawartości próchnicy w glebie o 0,5% pozwala zatrzymać dodatkowo ok. 80 m3 wody na 1 ha. Na rozkład słomy w glebie mają wpływ takie czynniki, jak: temperatura, wilgotność i odczyn gleby, dostępność azotu oraz głębokość przyorania. Optymalny rozkład słomy zachodzi przy wilgotności gleby 60–70% i temperaturze wynoszącej co najmniej 15°C. Najbardziej korzystne warunki do rozkładu słomy w glebie zachodzą przy odczynie gleby w zakresie pH 6,0–7,0.
Po żniwach jest idealny moment na pobranie prób glebowych i wykonanie analizy na zawartość podstawowych składników pokarmowych (fosfor, potas, magnez) i oznaczenie pH. Rodzaj wapna powinniśmy wybierać na podstawie odczynu gleby oraz jej kategorii agronomicznej. Na gleby lżejsze, mozaikowate lepsze będzie wapno węglanowe. Jeśli zależy nam na szybkim efekcie odkwaszającym wybierzmy nawóz o reaktywności przynajmniej 80% (w cytrynianie), jak np. kreda lub dobrze zmielone wapno węglanowe. Na glebach cięższych i średnich, których odczyn zmienia się wolno, można wybrać wapno tlenkowe. Nie zaleca się jego stosowania na gleby bardzo lekkie oraz lekkie. Natomiast na glebach średnich, można już bezpiecznie stosować wapno tlenkowe. Taka forma ma zdolność do bardzo szybkiego odkwaszania, pod warunkiem dobrego wymieszania z glebą.
Wapno węglanowe nadaje się na wszystkie kategorie gleb. Szybkość jego działania zależy jednak w dużym stopniu od rozdrobnienia i pochodzenia – im jest drobniej zmielone, tym szybciej odkwasza. Warto wiedzieć, że im wapno pochodzi z młodszych pokładów, tym działa szybciej i nie wymaga już tak mocnego zmielenia.