Najnowszy komunikat Instytutu Uprawy i Nawożenia Gleb – PIB w Puławach obejmujący okres od 1 czerwca do 31 lipca 2022 r. potwierdził to, co widzimy na wielu polach, w szczególności na zachodzie kraju. Susza nęka nadal i nie odpuszcza – najgorzej sytuacja wygląda w przypadku kukurydzy, która w wielu rejonach na zachodzie kraju schnie w oczach.

Upalna pogoda w ostatnich dniach znacznie nadała znacznego przyspieszenia żniwom w całym kraju. Generalnie małe żniwa w większości kraju są ukończone, a plony jęczmienia są zadowalające, choć po raz kolejny susza mocno doskwiera w woj. lubuskim i tam też niekiedy nie osiągają poziomu 6 t/ha, a zdarzają się także rejony z jeszcze niższymi plonami. Generalnie średnio w kraju jęczmień sypał od 6–8 t/ha do nawet 10 t/ha ziarna o wilgotności 12–14%, co oznacza, że nie będzie wymagało dosuszania.

Wysokie temperatury, brak opadów powodują, że żniwa przyspieszają. Pod kosę idzie obecnie rzepak ozimy, szczególnie położony na słabszych stanowiskach oraz w regionach gdzie susza dała się we znaki. Na lepszych polach jeśli nie został zdesykowany nie jest jeszcze gotowy do zbioru ze względu na mocno jeszcze zielone łodygi. Całkiem możliwe, że takie plantacje będą zbierane z początkiem sierpnia. Pierwsze sygnały o plonach – jak zawsze są bardzo rozbieżne. Choć wspólnym mianownikiem był bardzo suchy marzec, to później rozkład opadów był bardzo nierównomierny i miał charakter punktowy.

W najnowszym raporcie suszowym Instytut Uprawy i Nawożenia Gleb (IUNG-PIB) ogłosił, że susza rolnicza występuje już we wszystkich województwach, aż w 12 uprawach, tj.: zbóż jarych i ozimych, rzepaku i rzepiku, kukurydzy na ziarno i kiszonkę, roślin strączkowych, krzewów owocowych, warzyw gruntowych, truskawek, tytoniu, drzew owocowych, chmielu. Najbardziej dotknięte suszą zostały zboża jare, a suszę odnotowano w 1680 gminach na obszarze 23,5% gruntów ornych kraju. Suszę stwierdzono także w rzepaku i rzepiku (1678 gmin), zbożach ozimych (w 1279 gminach) i roślinach strączkowych (w 1022 gminach).

Upały i słoneczna pogoda przyspieszyły małe żniwa. Pierwsze kombajny pojawiły się na polach jęczmienia ozimego w zeszłym tygodniu w rejonach Dolnego Śląsku, na południu Wielkopolski, ale także częściowo na Opolszczyźnie. Z wstępnych danych wynika, że plony nie zapowiadają się rekordowe, bo rolnicy młócą po ok. 5–5,5 t/ha, w niektórych regionach ok. 6 t/ha. Małe żniwa przerwały czasowo burze i silne opady deszczu w wielu regionach kraju, ale w prognozach pogody widać powrót wysokich temperatur. Opady z 2. dekady czerwca przyszły w ostatnim momencie i uratowały częściowo plony zbóż ozimych i rzepaku, dając szansę na zwiększenie MTN.

Zboża ozime są w pełni wykłoszone, jare natomiast zazwyczaj kończą etap strzelania w źdźbło (wyjątek jęczmień jary, który rozpoczął już kłoszenie). Na najwyższych produkcyjnych liściach widoczne są szkodniki w tym najczęściej do czynienia mamy z larwami skrzypionek, ale także mogą być widoczne mszyce lub inne mniej znane szkodniki jak np. miniarki. W kłosie natomiast mogą już zerować wciornastki zbożowe, które również mogą doprowadzać do strat o znaczeniu gospodarczym. Dlatego warto do najbliższego planowanego zabiegu ochrony lub pielęgnacji dodać insektycyd, który ograniczy rozwój i szkodliwość bytujących w zbożu szkodników.